„Czytanie ze zrozumieniem się kłania!” – jeśli zbyt często widzimy ten złośliwy komentarz na popularnych platformach, w pierwszej chwili czujemy złość. Po chwili czytamy artykuł raz jeszcze i sami nie możemy uwierzyć, co z niego wywnioskowaliśmy przy pierwszym podejściu. Sytuacja jest tym gorsza, jeśli na postawie wywnioskowanych informacji sformułowaliśmy obszerną, logiczną wypowiedź, z której byliśmy całkiem dumni. Problem w tym, że oparliśmy ją na nie istniejących przesłankach. Jest nam wstyd, lecz nigdy się do tego nie przyznamy. Mówimy sobie „każdy może coś źle zrozumieć” i staramy się jak najszybciej zapomnieć o całej sprawie lub brniemy dalej w zaparte, podczas gdy nasze ego tańczy sobie passo doble.
Podobnie przychodzi nam nauka – przecież czytaliśmy! A jednak poziom wiedzy pozostałej w głowie nie wystarcza. Na studiach zaliczamy egzaminy z ledwością, liczba poprawek rośnie, zabierając nam cenny czas, który moglibyśmy spędzić z przyjaciółmi. W szkole oceny ledwo wystarczają do promocji do następnej klasy, a w pracy – szef nigdy nie wie, czego chce. Zawsze zwalamy winę na innych, my robimy swoje, coś jest nie tak z nauczycielem/profesorem/kierownikiem, nie z nami. My czytamy!
Ładujemy się tym samym w błędne koło przerzucania odpowiedzialności. Tymczasem wystarczy poznać kilka prostych zasad, dzięki którym czytanie ze zrozumieniem może funkcjonować, by nasza sytuacja diametralnie się zmieniła. Poniżej znajdziesz siedem prostych sposobów na to, by sens czytanej treści trafiał do ciebie bez najmniejszych przeszkód.
1. Zadbaj o swój organizm.
To absolutna podstawa każdej dziedziny życia. Picie odpowiednich ilości wody i regularne spożywanie posiłków jest tym, co umożliwia nam podejmowanie jakiejkolwiek aktywności życiowej. Gdy mowa o czynnościach, wymagających użycia naszych intelektualnych zasobów – dodatkowo może nam pomóc spożywanie pokarmów bogatych w nienasycone kwasy Omega-3, czyli ryb, orzechów i wszelkiego rodzaju nasion.
2. Poznaj swoją motywację.
Po co czytasz ten tekst?
A widzisz – po to, by nauczyć się czytać ze zrozumieniem. Niech ta idea przyświeca ci podczas czytania, a podobne pytanie zadaj sobie przed podejściem do każdego artykułu, książki, czy nawet internetowego posta. Gdy masz w głowie cel, twój mózg sam pracuje tak, by jak najszybciej go zrealizować. Działa to trochę w ten sposób, jakby w twojej głowie znajdował się gorliwy skrzat, który podświetla te fragmenty, które są najważniejsze dla realizacji celu, a następnie kataloguje je w odpowiednich szufladkach mózgu. Postaw mu jasne zadanie i czekaj na efekty – z pewnością pozytywnie się zaskoczysz.
3. Zapewnij sobie odpowiednie warunki.
Nie jest odkrywczym stwierdzenie, że do czytania potrzeba skupienia. Nie ignoruj tego, szczególnie gdy masz problemy z czytaniem ze zrozumieniem. Pozbądź się z otoczenia wszelkich rozpraszaczy, zadbaj o ciszę i odpowiednie światło. Dopiero gdy wokół będzie panował porządek, w pełni skupisz się na zadaniu.
Co ciekawe – musisz zadbać o porządek również w swojej głowie. Jeśli jakieś myśli uparcie odwracają twoją uwagę, zastosuj prosty sposób, znany z medytacji. Wyobraź sobie, że siedzisz pośrodku płynącego strumienia. Wyobraź sobie swoje myśli, jako płynące ryby – mijają cię one, lecz nie zatrzymują się. Obserwuj, jak oddalają się z nurtem rzeki. Potem skup uwagę na przestrzeni, która pojawia się między myślami. Z czasem tej przestrzeni będzie coraz więcej. Wystarczy, że poświęcisz na to ćwiczenie około dwóch minut. Pozwala ono na wyciszenie umysłu i w ekspresowym tempie zwiększa twoją zdolność koncentracji. Regularnie wykonywane sprawi, że nie będziesz miał najmniejszych trudności ze skupieniem.
4. Podziel tekst na części.
Nasz mózg uwielbia drobne zadania, bariery stawia, dopiero gdy zabieramy się za coś, co uzna za monumentalne. Podziel więc czytany tekst na wiele małych części, mogą to być akapity. Czytaj spokojnie tylko ten fragment, a do następnego przejdź po chwili przerwy i zastanowienia się nad tym, co właśnie przeczytałeś. Możesz sformułować to w głowie własnymi słowami – będzie to dodatkową formą utrwalenia.
Szczególnie ważne jest to w przypadku czytania tekstów napisanych w obcym języku. Jeśli nie poświęcisz chwili na przetłumaczenie, może się okazać, że zamiast czytać ze zrozumieniem, jedynie zachwyciłeś się własnym akcentem i znajomością pojedynczych słów, a nie ogólnego sensu.
5. Określ priorytety.
W każdym czytanym tekście istnieją elementy kluczowe, wokół których rozwija się wątek. W przypadku powieści będą to główni bohaterowie, w przypadku tekstu technicznego podstawowe parametry i wzory opisywanego urządzenia, w notatce służbowej lista konkretnych oczekiwań. Bardzo pomocne jest wypisanie informacji priorytetowych tak, by zobaczyć je bez całej okrasy słowotwórczej, która zaciemnia obraz – szczególnie, gdy czytamy zdania wielokrotnie, podrzędnie złożone. Spisując konkrety na osobnej kartce, możemy zobaczyć, czarno na białym sens tekstu, co ułatwi zakodowanie go we własnej głowie.
6. Przeczytaj dwa razy.
Pierwsze czytanie zwykle jest pobieżne i służy zorientowaniu się w ogólnej tematyce. Dopiero za drugim razem zwracamy uwagę na szczegóły i niuanse, a poszczególne zdania nabierają prawdziwego sensu. Łatwiej nam też zrozumieć intencje autora. Dobrą praktyką jest formułowanie listy pytań podczas pierwszego podejścia do tekstu – szczególnie, gdy czytamy go w celach naukowych. Za drugim razem zwracamy szczególną uwagę na pojawiające się odpowiedzi.
7. Sprawdź, co zrozumiałeś.
Na koniec odpytaj sam siebie ze zdobytej wiedzy – tyle razy, ile będzie ci to potrzebne. Na cele szkolne przyda się wspomniana w poprzednim punkcie lista pytań i odpowiedzi. Jeśli jej nie sformułowaliśmy, powtórzmy po prostu własnymi słowami to, co właśnie przeczytaliśmy, a następnie skonfrontujmy to z postawionym na samym początku celem czytania. Zastanówmy się, czy cel został osiągnięty.
Jeśli tak – właśnie przeczytaliśmy ze zrozumieniem nasz pierwszy artykuł.
Na koniec pamiętajmy, że fakt trudności w czytaniu ze zrozumieniem w żaden sposób nie świadczy o braku inteligencji. Każda predyspozycja intelektualna konkretnej osoby wynika po prostu z częstego jej ćwiczenia. Ty także możesz w niedługim czasie pozbyć się skrępowania, jakie czujesz za każdym razem, gdy nie rozumiesz, co czytasz. Wystarczy poćwiczyć zgodnie z zawartymi tu wskazówkami – bo czytanie ze zrozumieniem to umiejętność, która rozwija się wraz z praktyką.
Powodzenia!!
