Większość ludzi dokładnie wie, czym jest United Kingdom (UK), jaka jest jego stolica (jeżeli masz wątpliwości, stolicą Zjednoczonego Królestwa jest Londyn), gdzie jest położone na mapie. Jednak najczęściej na tym wiedzą większości ludzi się kończy. Spójrzmy prawdzie w oczy – najprawdopodobniej nie wszyscy wiedzą jakie państwa wchodzą w UK i od kiedy tak jest. Prawdopodobnie nie jest to już aż tak popularna wiedza. Jeżeli i ty chcesz się dowiedzieć całej historii o tym niezwykłym, anglojęzycznym związku – czytaj ten artykuł dalej, a nie pożałujesz.
Czym jest United Kingdom i z jakich państw się składa?
Dużo osób powie, że Wielka Brytania to Anglia i właśnie tutaj wkrada się błąd. Dlaczego? Bardzo możliwe, że pełna nazwa tego państwa będzie dla niektórych dużą wskazówką. Tak więc jak brzmi pełna nazwa tego państwa? W zasadzie pełna nazwa to United Kingdom od Great Britain and Northern Ireland (Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej), jednak zdecydowanie powszechniej używa się formy United Kingdom (UK) czyli Zjednoczone Królestwo przekładając na polski. United Kingdom jest państwem unitarnym, co oznacza, że składa się z paru jednostek administracyjnych, które są równo podporządkowane organom administracyjnym, które z kolei określają ich ustrój. Innymi słowy – wszystkie kraje członkowskie są podległe temu samemu założeniu. Tak więc, wracając do problemu postawionego jeszcze na początku tego akapitu – jakie państwa członkowskie wchodzą w skład Zjednoczonego Królestwa? Otóż: Anglia, Szkocja, Walia i Północna Irlandia. Ciekawostką jest że United Kingdom jest państwem wyspiarskim, które dzieli wyspę z Irlandią, która nie jest państwem członkowskim Państw Zjednoczonych.
Kiedy dokładnie powstało Zjednoczone Królestwo?
Czy wiesz kiedy dokładnie zostało stworzone Zjednoczone Królestwo i jaka jest tego historia? Jeżeli nie – kontynuuj czytanie. Początkowo na ziemiach dzisiejszej Wielkiej Brytanii zamieszkiwały plemiona celtyckie, których przodkowie stanowią dzisiejszych mieszkańców Walii, Konwalii, Szkocji i Irlandii, a ich kulturę do dzisiaj się pielęgnuje. Na wyspę napadł w późniejszym czasie Juliusz Cezar. To może trochę dziwić, ponieważ zapewne wiesz, gdzie znajdował się starożytny Rzym. Niezaprzeczalnie jest to daleka odległość, szczególnie, jeżeli weźmiemy pod uwagę jakie to były czasy. W takim razie jaką sprawę mógł mieć Cezar do aż tak oddalonych Celtów? Aby poznać odpowiedź musimy wiedzieć, że Rzymianie z Juliuszem Cezarem na czele mieli jednego, największego wroga – Galów. Na nieszczęście Celtów, którzy później udzielali im pomocy. Dostarczali żywność i udostępniali schronienie na swoich terenach. Juliusz Cezar postanowił ukrócić tę niedogodność, dlatego zorganizował kilka wypraw na ziemie celtyckie. O ile pierwsze wyprawy nie dawały oczekiwanych efektów terytorialnych, o tyle ostatnie zaowocowały. Rzymianie zdobyli wtedy wszystkie tereny poza dzisiejszą Szkocją. Po tym jak Rzymianie przestali radzić sobie z Celtami zostawili ich zromanizowanych na pastwę losu. Ślady obecności Rzymian na tych ziemiach widać głównie po zbudowanych drogach, ale także w nazwach miast, które były niegdyś obozami wojskowymi (po łacinie castra), np. w nazwie miasta Lancester. W wieku VI ziemie brytyjskie zostały podbite przez plemiona anglosaskie. Ziemie dzisiejszej Wielkiej Brytanii nie zaznały po tym spokoju. Niedługo później rozpoczęły się najazdy Normanów, którzy początkowo jedynie rabowali wszystko, co znaleźli na swojej drodze. Niedaleko później północną część wyspy została podbita przez Wikingów. Spokój nie trwał jednak długo, ponieważ Francuzi w XI wieku rozpoczęli najazdy na Anglię. Następnie przez wiele wiele lat na tych ziemiach panowała głównie Anglia, która była niezaprzeczalnie ogromną potęga. Szkocja weszła do gry dopiero w 1603 roku, gdy po wygaśnięciu Tudorów do władzy doszli szkoccy Stuartowie, a ona państwa zostały połączone Unią personalną w roku 1707. Kiedy jednak powstało United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland? Dopiero w roku 1801. Ciekawostką jest, że Irlandia, która nie należy do Zjednoczonego Królestwa odzyskała suwerenność dopiero w 1921 roku, po wypowiedzeniu Niemcom wojny, w wyniku której Anglia poniosła nieodwracalne straty.
Czy w Zjednoczonym Królestwie językiem urzędowym jest angielski?
Niezaprzeczalnie w United Kingdom najczęściej słyszalnym językiem jest właśnie język angielski, dlatego można śmiało powiedzieć, że jest to kraj anglojęzyczny. Jednak czy angielski jest równocześnie językiem urzędowym? Odpowiedź brzmi nie, aczkolwiek trzeba jasno powiedzieć, że język angielski jest traktowany jako język urzędowy. No właśnie, tylko „traktowany”, więc w rzeczywistości nim nie jest, a przynajmniej nie w całym Zjednoczonym Królestwie. W takim razie jaki język jest językiem urzędowym? To bardzo ciekawy przypadek, ponieważ języka urzędowego w zasadzie nie ma. Jaki jest tego powód? Tak jak wcześniej zostało powiedziane – język angielski jest traktowany jako język urzędowy, ale np. w Walii językiem urzędowym jest walijski, a w Szkocji – gaelicki szkocki. Nie są to jedyne języki! W Zjednoczonym Królestwie bardzo często można usłyszeć również irlandzki, scots a także kornijski. Jednakże, jeżeli znasz język angielski to spokojnie się dogadasz w całym Zjednoczonym Królestwie. W zasadzie jedyną barierą dla osoby, która przyjechała tam poraz pierwszy mogą okazać się tamtejsze akcenty. Nie zniechęcaj się jednak, ponieważ nauka akcentów wcale nie jest taka trudna jak może wydawać się na początku. Wszystko wymaga tak naprawdę wprawy i „osłuchania”.
Kto rządzi w Zjednoczonym Królestwie?
Jedni powiedzą, że przecież królowa Elżbieta II, natomiast po jej śmierci jej następca tronu – książę Karol. Inni będą się upierać, że przecież parlament z Borisem Johnsonem na czele. Która strona ma rację i skąd takie różne stwierdzenia? Ostateczne orzeczenie, kto sprawuje władzę w Zjednoczonym Królestwie może sprawiać niemały problem, ponieważ tamtejszy ustrój nie jest tak „prosty” jak nasz, gdzie głową państwa jest prezydent Polski i w zasadzie na tym koniec. Jak nazywa się tamtejszy typ państwa? Nazywa się królewską monarchią parlamentarną. Niech was nie zwiedzie długa i skomplikowana nazwa, ustrój ten nie jest jakiś szczególnie trudny. W takim razie, co to oznacza w praktyce? Głową państwa jest pochodząca z dynastii windsorów Elżbieta II. Uwaga ciekawostka – ta dynastia rządzi w Zjednoczonym Królestwie już od 1901 roku, jednak początkowo miała inną nazwę – dynastia sasko- kobursko-gotajska, jednak aby nie kojarzono ją z wrogimi w tym czasie Niemcami, nazwę zmieniono w 1917 roku na dynastię Windsorów. Poza królową Elżbieta II równie ważnym organem rządzącym jest parlament, na którego czele stoi premier Boris Johnson. Na czym polega władza tych obu organów? Monarchia dzieli władze razem z parlamentem. Jednak w dzisiejszych czasach monarchia z królową Elżbietą II pełni raczej funkcje reprezentacyjną oraz jest wizytówką Zjednoczonego Królestwa. Rzeczywistą władzę nad Zjednoczonym Królestwem pełni parlament wraz z rządem, z premierem Borisem Johnsonem na czele. Innym państwem, w którym relacja między monarchią a parlamentem jest podobna, jest Hiszpania.
Temat Brexitu – czym on jest, na czym polega i jakie są jego skutki?
Nie sposób nie wspomnieć o słynnym na całą Europę Brexicie. Prawdopodobnie każdy już o nim słyszał, łącznie z Tobą. Jednak czy każdy wie, o co w nim chodzi i jakie są jego skutki? Brexit czyli okres opuszczania Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, który trwał od 1 lutego 2020 roku do aż 31 grudnia 2020 roku. Za twórcę pojęcia uznaje się Petera Wildinga, który miał użyć go już w 2012 roku. Pojęcie zostało użyte publicznie przez Davida Camerona. Brexit spędzał sen z powiek nie tylko brytyjskim politykom, ale także wielu dziennikarzom. Na całe szczęście już jest po wszystkim, Wielka Brytania wyszła pomyślnie z Unii Europejskiej. Jednak czy na tym się kończy i nie niesie to za sobą żadnych skutków? Nic bardziej mylnego.
Skutków Brexitu jest tak naprawdę cala masa. Jednak najistotniejsze dla nas opiszę poniżej. Skutki brexitu to między innymi:
- Utrudniony wyjazd do pracy do Zjednoczonego Królestwa, ponieważ jeżeli chcesz tam pracować, musisz najpierw ubiegać się o wizę pracowniczą, za którą musisz uiścić opłatę i przejść przez serie pytań. Dodatkowo wyjeżdżając do pracy do Wielkiej Brytanii musisz ubiegać się o uznanie twoich kwalifikacji zawodowych,
- Jeżeli mieszkasz w Zjednoczonym Królestwie na pobyt stały lub posiadasz status rezydenta, musiałeś/musiałaś do końca czerwca 2021 roku uzyskać status osoby osiedlowej,
- Jeżeli planujesz krótkoterminowy wyjazd do Anglii (nie dłużej niż sześć miesięcy) będziesz musiał/musiała posiadać paszport i co ciekawe – na odprawie celnej możesz zostać spytany/spytana o cel swojej podróży,
- Jeśli planujesz wyjazd do Zjednoczonego Królestwa pamiętaj o zakupie ubezpieczenia, ponieważ niestety Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, dzięki której możemy skorzystać z bezpłatnej opieki medycznej w krajach Unii Europejskiej nie dotyczy już Wielkiej Brytanii.
- Jeżeli przy podróży towarzyszy ci zwierzę – nie możesz zapomnieć o stosownym zaświadczeniu od weterynarza, ponieważ europejski paszport dla zwierząt nie będzie już działać na terenie Wielkiej Brytanii.
- Planujesz studia na terenie Wielkiej Brytanii? Mimo tego, że wyszła ona z Unii Europejskiej jest to nadal możliwe, jednak – co trzeba zaznaczyć – państwa członkowskie, a więc i sama Polska są traktowane jako 3 kategoria państw. Co to oznacza dla studentów? W praktyce studenci pochodzący z krajów należących do Unii Europejskiej będą musieli uiszczać wyższe czesne niż cała reszta.
Ostatecznie mówiąc pomysł Brexitu nie jest czymś nowym, ponieważ już zaraz po dołączeniu Wielkiej Brytanii do Unii Europejskiej (dokładnie 2,5 roku po) w roku 1975 odbyło się referendum, dzięki któremu mieszkańcy Wielkiej Brytanii mogli się wypowiedzieć za lub przeciw wyjściu z Unii Europejskiej. Jak widzisz było to po prostu nieuniknione.
